Merhaba Arkadaşlar ,
Size bu yazımda TCP/IP adreslemenin temellerini anlatacağım.
TCP/IP protokolü yönlendirilebilen (routable) , internete çıkış yapmayı sağlayan , hızlı olan bir protokoldür. Windows işletim sistemlerini kurduğunuz zaman , TCP/IP protokolü varsayılan olarak yüklenmektedir. TCP/IP protokolüne ait olan ayarları işletim sistemi versiyonuna göre farklılık gösterecek şekilde ister kurulum aşamasında, isterse kurumdan sonra yapabilirsiniz.
Şimdi de TCP/IP adreslemesi ile ilgili olan alt başlıkları inceleyelim.
IP Adresi :
TCP/IP protokolünü kullanan ağ ortamlarındaki bilgisayarlar arasında bir haberleşme sağlayabilmek için kullanılan ve her bilgisayarın kendine özgü, benzersiz kimlik numarasına “IP Adresi” adını veriyoruz.Aynı ağ ortamında bir bilgisayara verilen ip adresi başka bir bilgisayara verilirse meydana gelecek olan olaya da ip çakışması (ip conflicton) adını veriyoruz.IP adresi , IPv4 ve IPv6 olmak üzere iki farklı çeşide ayrılır. IPv4 , 4 bölümden oluşan bir adrestir ve biz her bir bölüme 1 octet adını veriyoruz. Octet Yunanca’dan gelme bir kelime olup sekizli , sekizinci anlamlarına gelmektedir.Bu duruma göre IP adresi toplamda 4 oktet’den oluşan bir adrestir.
IP adresindeki her bir oktet bir byte yani 8 bit değere sahiptir.Bu duruma göre toplamda IP adresi 32 bit yani 4 Byte’den oluşan bir adrestir.
Siz IP adresini girerken onluk yani decimal sayı sistemine göre girerek yapılandırırsınız. Örneğin , 192.168.2.1 , 10.0.0.1 gibi.Bilgisayar haberleşme esnasında kendi içinde bu onluk(decimal) adresi ikili(binary) sisteme çevirerek haberleşme sağlar.
NETWORK ID VE HOST ID :
IP adresi kendi içerisinde iki farklı adres içermektedir : Network id , Host id
Network id , ip adresinin ait olduğu ağ adresidir.(Network Adress) Aynı ağda bulunan bilgisayarların yada cihazların ağ adresleri aynıdır. Buna günlük hayatımızdan bir örnek vermek gerekirse sokak isimleri ağ adresine örnek verilebilir.
Bu örneğimizdede olduğu gibi aynı sokakta yaşayan tüm binalar için sokak adı aynı olacaktır. Aynı ağ adresinde bulunan bilgisayarlar ve cihazlar arada bir yönlendirici olmadan doğrudan birbirleriyle haberleşebilirler.
Host id , ip adresinin ait olduğu bilgisayara yada aygıta özgü benzersiz adrestir.(Host Adress) Aynı ağ içerisinde bulunan bilgisayar ve aygıtları birbirinden ayıran numara host ID numarasıdır.Aynı ağ içerisinde hiç bir zaman iki bilgisayarın yada aygıtın HOST ID değeri aynı olamaz.Ağ adresi ile host adresinin bir araya gelmesi ile oluşan adrese biz İP ADRES’i adını veriyoruz. Bir başka deyişle Network ID + Host ID = IP Adress
ALT AĞ MASKESİ (SUBNET MASK)
IP Adresindeki network adresini (Network ID) , host adresinden (Host ID) ayıran numaraya Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask) adı verilir. Yani bir ip adresinin neresi network id , neresi host id bunu belirleyen subnet mask değeridir.Her ip sınıfına ait subnet mask farklılık göstermektedir.
A sınıfı ip numarasına karşılık gelen subnet Mask değeri 255.0.0.0
B sınıfı ip numarasına karşılık gelen subnet Mask değeri 255.255.0.0
C sınıfı ip numarasına karşılık gelen subnet Mask değeri 255.255.255.0
IP adresindeki network id ile host id’nin bulunmasında ip adresi ile subnet mask matematiksel VE işlemine (AND) yuani çarpma işlemine tabi tutulur. AND işleminde hepimizinde bildiği gibi iki taraftan herhangi birinin sıfır olması durumunda sonuç sıfır , her ikisinin de bir olması durumunda ise sonuç birdir.
VARSAYILAN AĞ GEÇİDİ (DEFAULT GATEWAY)
Farklı ağ adresi kullanan sistemlerin doğrudan birbirleri ile haberleşmesi mümkün değildir. Bu sistemlerin birbiri ile haberleşebilmesi için arada yönlendirme (routing) görevi görecek yazılımlar ya da donanımlar kullanmamız gerekir. Farklı ağ adreslerini kullanan her bir ağ , alt ağ (subnet) adı verilmektedir. Farklı alt ağlar arası haberleşmeyi sağlayabilmek için arada kullanılan cihazlara ya da yazılımlara da yönlendirici (router) adı verilmektedir.
IP SINIFLARI
Dünya üzerinde kullanılan IP adresleri IANA (Internet Assigned Numbers Authority) adı verilen Uluslararası İnternet Topluluğu tarafından kendi içerisinde beş ayrı sınıfa ayrılmış durumdadır.
A SINIFI (A CLASS) IP NUMARALARI
Bir IP numarasının hangi sınıf olduğunu anlayabilmek için birinci oktet kullanılır. Eğer IP adresinin birinci oktet kısmı 1 ile 126 arasında bir değer ise , bu IP adresi A sınıfı ip numarasıdır.Dünya üzerinde 126 tane A sınıfı ip adresi kullanan ağ vardır.Ve her ağ içerisinde de 16,777,214 host bulunmaktadır.
75.56.2.2 – 10.0.0.1 – 25.1.1.254 gibi.
B SINIF (B CLASS) IP NUMARALARI
Eğer bir ip numarasının birinci oktet kısmı 128 ile 191 arasında ise bu ip adresi B sınıf ip numarasıdır. Dünya üzerinde 16.384 adet B sınıfı ip adresi kullanan ağ vardır. Ve her ağ içerisinde de 65.534 host bulunmaktadır.
131.107.15.21 – 157.125.65.45 – 128.10.1.54 gibi.
C SINIF (C CLASS) IP NUMARALARI
Eğer bir ip numarasının birinci oktet kısmı 192 ile 223 arasında ise bu ip adresi C sınıfı ip numarasıdır. Dünya üzerinde 2.097.152 adet C sınıfı ip adresi kullanan ağ vardır. Ve her ağ içerisinde de 254 host bulunmaktadır.
192.168.2.1 – 195.15.75.15 – 200.200.200.200 gibi.
D SINIF (D CLASS) IP NUMARALARI
224.0.0.0’dan başlayıp 239.255.255.255’e kadar devam eden aralıktaki ip adresleri de D sınıfı ip numaralarıdır.Bu sınıftaki ip adresleri multicast haberleşmesi için kullanılır.
E SINIF (E CLASS) IP NUMARALARI
240.0.0.0’dan sonra geriye kalan adreslerin oluşturduğu sınıf E sınıfıdır. Bu grup gelecekteki sistemlerde deneysel amaçlı kullanılmak üzere ya da çok özel birimler için kullanılmak üzere ayrılmıştır.
IP ADRESLEMEDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
- Bir IP adresinde network id 0 ve 255 ile başlayamaz ve bitemez.
- Bir IP adresi hiç bir zaman 127 ile başlayamaz.Çünkü 127.0.0.1 dünya üzerindeki bütün bilgisayarların yerel ağ kartı testi için ayrılmıştır ve LOOPBACK adrestir.Fakat ip adresinin orta kısımlarında ve sonunda 127 kullanılabilir.
- Bir IP adresinin tamamı 0 ve 255 sayılarından oluşamaz.Çünkü 0.0.0.0 bir ağ içerisinde IP adresi olmayan bir bilgisayarın ilk haberleşme anında kullandığı adrestir ve kaynak (source adress) olarak bilinir.0.0.0.0 adresi teknik olarak “any” yani bilgisayarın kendi IP adresi dışındaki her şey anlamında kullanılır.255.255.255.255 adresi ise BROADCAST adresi olarak bilinir ve ağda bilgisayarların birbirine veri gönderirken kullandıkları hedef adres olarak bilinir.
- Bir IP adresinde host ID 0 ve 255 ile bitemez.Çünkü 0 alt ağ (subnet) adresi iken 255 de o alt ağın BROADCAST adresidir.